Non est ista, inquam, Piso, magna dissensio. Duo Reges: constructio interrete. Quis suae urbis conservatorem Codrum, quis Erechthei filias non maxime laudat? Age, inquies, ista parva sunt. Bonum integritas corporis: misera debilitas. Ut scias me intellegere, primum idem esse dico voluptatem, quod ille don. Vitiosum est enim in dividendo partem in genere numerare. Nam prius a se poterit quisque discedere quam appetitum earum rerum, quae sibi conducant, amittere. Negat esse eam, inquit, propter se expetendam. Semovenda est igitur voluptas, non solum ut recta sequamini, sed etiam ut loqui deceat frugaliter.
Quod est, ut dixi, habere ea, quae secundum naturam sint, vel omnia vel plurima et maxima. Quasi vero, inquit, perpetua oratio rhetorum solum, non etiam philosophorum sit. Illum mallem levares, quo optimum atque humanissimum virum, Cn. Sed quid minus probandum quam esse aliquem beatum nec satis beatum? Quod non subducta utilitatis ratione effici solet, sed ipsum a se oritur et sua sponte nascitur. Ne tum quidem te respicies et cogitabis sibi quemque natum esse et suis voluptatibus? Praeteritis, inquit, gaudeo.
Efficiens dici potest. Ne in odium veniam, si amicum destitero tueri. Fortitudinis quaedam praecepta sunt ac paene leges, quae effeminari virum vetant in dolore. Satisne ergo pudori consulat, si quis sine teste libidini pareat?
Rationis enim perfectio est virtus; Ut proverbia non nulla veriora sint quam vestra dogmata. Huic mori optimum esse propter desperationem sapientiae, illi propter spem vivere. Quantum Aristoxeni ingenium consumptum videmus in musicis? An hoc usque quaque, aliter in vita? Tum Lucius: Mihi vero ista valde probata sunt, quod item fratri puto. Nam ante Aristippus, et ille melius. Habent enim et bene longam et satis litigiosam disputationem.
Multoque hoc melius nos veriusque quam Stoici. Comprehensum, quod cognitum non habet? Habes, inquam, Cato, formam eorum, de quibus loquor, philosophorum. Ne amores
quidem sanctos a sapiente alienos esse arbitrantur.
Quid enim me prohiberet Epicureum esse, si probarem, quae ille diceret? Verum esto: verbum ipsum voluptatis non habet dignitatem, nec nos fortasse intellegimus. Huic mori optimum esse propter desperationem sapientiae, illi propter spem vivere. Et quidem iure fortasse, sed tamen non gravissimum est testimonium multitudinis. Sed erat aequius Triarium aliquid de dissensione nostra iudicare. Similiter sensus, cum accessit ad naturam, tuetur illam quidem, sed etiam se tuetur; Cui Tubuli nomen odio non est? Deque his rebus satis multa in nostris de re publica libris sunt dicta a Laelio. Scientiam pollicentur, quam non erat mirum sapientiae cupido patria esse cariorem. Sed quae tandem ista ratio est?
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Quamquam haec quidem praeposita recte et reiecta dicere licebit. Ita similis erit ei finis boni, atque antea fuerat, neque idem tamen; Restinguet citius, si ardentem acceperit.
Longum est enim ad omnia respondere, quae a te dicta sunt. Ita relinquet duas, de quibus etiam atque etiam consideret. Nihilne te delectat umquam -video, quicum loquar-, te igitur, Torquate, ipsum per se nihil delectat? Ut proverbia non nulla veriora sint quam vestra dogmata. Itaque et manendi in vita et migrandi ratio omnis iis rebus, quas supra dixi, metienda. Apparet statim, quae sint officia, quae actiones. Quis contra in illa aetate pudorem, constantiam, etiamsi sua nihil intersit, non tamen diligat? Non semper, inquam; Quid, si etiam iucunda memoria est praeteritorum malorum? At ille pellit, qui permulcet sensum voluptate.
Nam et a te perfici istam disputationem volo, nec tua mihi oratio longa videri potest. Quid enim de amicitia statueris utilitatis causa expetenda vides. Mihi vero, inquit, placet agi subtilius et, ut ipse dixisti, pressius. Aliter enim explicari, quod quaeritur, non potest. Quo modo autem philosophus loquitur? Stoici autem, quod finem
bonorum in una virtute ponunt, similes sunt illorum; Sed in rebus apertissimis nimium longi sumus. Hos contra singulos dici est melius. Servari enim iustitia nisi a forti viro, nisi a sapiente non potest. Mihi, inquam, qui te id ipsum rogavi? Nullus est igitur cuiusquam dies natalis. Quamvis enim depravatae non sint, pravae tamen esse possunt.
Si enim ita est, vide ne facinus facias, cum mori suadeas. Mihi vero, inquit, placet agi subtilius et, ut ipse dixisti, pressius. Perturbationes autem nulla naturae vi commoventur, omniaque ea sunt opiniones ac iudicia levitatis. Quae quidem sapientes sequuntur duce natura tamquam videntes; Non est igitur summum malum dolor. Morbo gravissimo affectus, exul, orbus, egens, torqueatur eculeo: quem hunc appellas, Zeno?